Công dân có quyền đề nghị được cấp hộ chiếu gắn chíp điên tử

Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về Dự án Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam

Hộ chiếu được gắn chíp điện tử

Đại tướng Tô Lâm cho biết, qua tổng kết 10 năm thực hiện công tác quản lý xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam cho thấy, các quy định về xuất cảnh, nhập cảnh của Chính phủ cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu thực tế, tạo điều kiện cho công dân ra nước ngoài công tác, học tập, lao động, du lịch, khám chữa bệnh, thăm thân...

Tuy nhiên, Dự án Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam có những điều kiện phù hợp với xu thế hiện nay, nhất là áp dụng sự tiến bộ của khoa học, công nghệ trong việc cấp giấy tờ, kiểm soát xuất - nhập cảnh công dân ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước và để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

Về áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến trong công tác quản lý xuất nhập cảnh, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Chính phủ đã phê duyệt Đề án sản xuất và phát hành hộ chiếu điện tử (hộ chiếu có gắn chíp điện tử). Tuy nhiên, hiện chưa có văn bản luật điều chỉnh về loại hộ chiếu này.

Do đó, việc xây dựng Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam là cần thiết để tạo cơ sở pháp lý trong việc thu thập thông tin, dữ liệu, cấp, quản lý và sử dụng hộ chiếu điện tử, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân trong việc xuất cảnh, nhập cảnh, đặc biệt là việc áp dụng hệ thống kiểm soát xuất nhập cảnh tự động, các nước có chính sách ưu tiên trong việc cấp thị thực đối với người sử dụng hộ chiếu điện tử.

Dự thảo luật quy định công dân có 4 quyền mang tính nguyên tắc: quyền được cấp giấy tờ xuất nhập cảnh; quyền được sử dụng giấy tờ xuất nhập cảnh để ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước; quyền lựa chọn đề nghị cấp hộ chiếu có gắn chíp điện tử và hộ chiếu không gắn chíp điện tử.

Đại Tướng Tô Lâm nhấn mạnh: “Việc sản xuất và phát hành để đưa vào sử dụng hộ chiếu điện tử là xu hướng tất yếu trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0 hiện nay; vừa tạo thuận lợi, nhanh chóng cho công dân trong việc làm thủ tục đề nghị cấp giấy tờ xuất nhập cảnh, khi xuất cảnh, nhập cảnh tại các cửa khẩu của Việt Nam; vừa tạo điều kiện thuận lợi trong việc xét cấp thị thực, nhập cảnh các nước”.

Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, dự Luật đã kế thừa các quy định hiện hành về các trường hợp, thẩm quyền quyết định, thời hạn tạm hoãn xuất cảnh. Tuy nhiên, để đảm bảo tính thống nhất với Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, Luật xử lý vi phạm hành chính, Luật quản lý thuế và tình hình hiện nay, dự thảo Luật đã quy định chặt chẽ hơn về đối tượng, thẩm quyền, thời hạn tạm hoãn xuất cảnh, vừa đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự, an toàn, xã hội, vừa đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.

Quy định chặt chẽ đối tượng, thẩm quyền, thời hạn tạm hoãn xuất cảnh

Cụ thể, tạm hoãn xuất cảnh đối với các trường hợp: Bị can, bị cáo; người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố mà qua kiểm tra, xác minh có đủ căn cứ xác định người đó bị nghi thực hiện tội phạm và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn hoặc tiêu hủy chứng cứ theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Người mà Tòa án đã có quyết định xem xét yêu cầu dẫn độ hoặc quyết định dẫn độ đã có hiệu lực pháp luật và có căn cứ cho rằng người đó bỏ trốn hoặc gây khó khăn, cản trở việc xem xét yêu cầu dẫn độ hoặc thi hành quyết định dẫn độ; Người đang có nghĩa vụ chấp hành bản án hình sự, dân sự, kinh tế; quyết định của Chủ tịch Ủy ban cạnh tranh quốc gia, Hội đồng trọng tài.

Người có nghĩa vụ trong vụ án dân sự, kinh tế, hành chính nếu có căn cứ cho rằng việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án, vụ việc, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc việc thi hành án; Người đang có nghĩa vụ chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nghĩa vụ nộp thuế, trừ trường hợp có đặt tiền, đặt tài sản hoặc có biện pháp bảo đảm khác để thực hiện nghĩa vụ đó theo quy định của pháp luật…

Về thời hạn tạm hoãn xuất cảnh thực hiện theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, để tránh lạm dụng, tùy tiện trong việc áp dụng các biện pháp tạm hoãn xuất cảnh trong các lĩnh vực dân sự, kinh tế, dự thảo Luật đã quy định chặt chẽ hơn các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh.

Theo đó, dự thảo Luật quy định chỉ tạm hoãn xuất cảnh đối với trường hợp đang có nghĩa vụ chấp hành bản án hình sự, dân sự, kinh tế; người có nghĩa vụ trong vụ án hình sự, dân sự, kinh tế nếu có căn cứ cho rằng việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án, vụ việc, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc việc thi hành án.